Sinemanın vergi rekortmeni
Röportaj: Koray Güney – Fotoğraflar: Erol Dernek, Hayat dergisi, 13 Mayıs 1971, Sayı:20
Koltuğunun altında iki defter vardı Türkân Şoray’ın. Kalın, kara kaplı iki defter. Türkân, az önce evinin üst katından indirmişti bu defterleri. Getirdi, ikisini de balkonun önündeki masanın üzerine bıraktı.
Ben, “Bunlar da nedir?” gibilerinden anlamsız gözlerle yüzüne bakıyordum. Anlamıştı aklımdan geçenleri.
– Kendime göre önemli saydığım bazı eşyalarımı bir dolapta saklarım, diye izah etti. Bu defterler de o dolapta durur. Şimdiye kadar mutlaka görmesi gereken kişilerin dışında, bu defterleri kimse görmemiştir. İlk defa olarak, bunların kapağını size açıyorum….
Kara Kaplı’da ne yazıyor?
Türkân Şoray’ın kara kaplı defterinde neler yazılı olduğunu merak etmiştim eni konu. Yoksa ünlü yıldız, genç kızlığından bu yana tuttuğu hatıralarını mı okutacaktı?
Kafamın içinde çeşitli ihtimaller birbiri adından sıralanırken Türkân Şoray defterlerden birinin kapağını araladı. Ve, aralaması ile iş anlaşıldı!
Aslında, yıldız beyaz sayfalar üzerine hatıralarını değil, bir yıl içinde aldığı ve sarf ettiği paraları kuruşu kuruşuna kaydetmişti. Hangi filimden kaç lira kazandığı, buna karşılık kaç lira masraf ettiği, hepsi satır satır yazılıydı.
Derken ikinci defterin son yaprağına gelince bir rakam ile karşılaştık:
545.000 TL… Bu rakam, Türkan Şoray’ın bir yıllık kazancı değildi. 545.000 lira, yıldızın 1970 yılında sağladığı kazançlar için Maliye’ye ödediği vergi miktarı idi!
Böylece, Türk sinemasında ilk defa olarak bir oyuncu, gerek prodüktör, gerek işletmeci ve gerekse diğer meslektaşlarından kat kat fazla vergi ödemiş oluyordu.
Vatandaşlık Görevi
Türkân Şoray, bu konuda şunları söylüyor şimdi:
– Kazancımın karşılığı olan vergi borcunu ödemek, bir vatandaş olarak vazifemdir. Bence, 545.000 lirayı rekor saymak gereksiz. Çok kazanmışım, elbette ki çok vereceğim….
Türkân Şoray, bir yandan yılda 545.000 lira ile vergi rekoru kırarken, hayır işlerinde bağış konusunda da rekora gidiyor.
Halen Yıldız yolunda yapılmakta olan koca iş hanı inşaatı bitince, yıldız bir kuruma gidecek ve kendisi öldükten sonra mülk o kuruma geçecek şekilde hanını bağışta bulunacak.
Ayrıca, ya Rumelihisarı sırtlarında, ya da Çeliktepe’de bir ilkokul inşa ettirerek Millî Eğitim Bakanlığına bırakacak.
– Bütün bunları, gösteriş olsun diye yapmıyorum, diyor Türkân Şoray. Çocukluğumdan bu yana ben, daima fakirlerin yanında olmuşumdur. Aslında yapacağım bağışların açıklanmasına da gönlüm razı değil. Ama, bir defa ortaya çıktı işte. Beni yakından tanıyanlar bilirler ki; Türkân Şoray’ın hiç bir hareketi yapmacık değildir. Sinema yıldızı olmasaydım da, başka bir meslekte aynı ölçüde kazanç sağlasaydım, aynı bağışlarda bulunmakta bir an tereddüt etmezdim.